Pająk Tygrzyk
Owady

Tygrzyk w ekspansji

Zbigniew Urbańczyk

Jednym z najpiękniejszych naszych pająków jest niewątpliwie tygrzyk paskowany (Argiope bruennichi). Jest on jedynym żyjącym w środkowej Europie przedstawicielem liczącej około 150 gatunków podrodziny tygrzykowatych (Argyopinae), zamieszkującej rejony o gorącym klimacie.

Wygląd tygrzyka jest niezwykle charakterystyczny. Jajowatego kształtu odwłok na stronie grzbietowej jest bardzo kontrastowo ubarwiony. Na srebrno-żółtym tle znajdują się liczne brązowo-czarne prążki, również długie odnóża są ciemno pręgowane. Nazwa pająka jest więc niezwykle trafna i doskonale oddaje jego wygląd. Opis ten praktycznie dotyczy jednak tylko samic. Mają one ponad 2 cm wielkości i są prawdziwymi „olbrzym­kami” w porównaniu z kilkumi­limetrowej wielkości, niepozornymi samcami.

Podobnie jak blisko z nim spokrewniony pająk krzyżak, tygrzyk również buduje dużą i mocną sieć łowną. Ma ona do 30cm średnicy i umieszczona jest wśród traw i ziół, nisko nad powierzchnią ziemi. Służy do łapania owadów, głównie pasikoników i ważek, będących podstawowym pokarmem tygrzyka.

Charakterystyczne dla sieci tygrzyka są zygzakowate wzmocnienia – szczególnie mocne pasma pajęczyny, nadające jej specyficzny wygląd. Tak więc zarówno samego tygrzyka jak też jego sieci nie sposób przeoczyć czy też pomylić z innym pająkiem.

Okres rozrodu przypada u tygrzyka na wczesną jesień. W sierpniu lub wrześniu ma miejsce kopulacja. Bezpośrednio po niej samica zjada swego partnera, a następnie przystępuje do budowy, a właściwie mówiąc dokładniej przędzenia, kokonów, w których umieszcza jaja. Zawieszone wśród traw kokony są na długie miesiące kryjówką dla młodych tygrzyków, które po przezimowaniu opuszczają je dopiero w maju.

Tygrzyk paskowany jeszcze kilkanaście lat temu uchodził w Polsce za rzadkość, pojedyncze osobniki znane były zaledwie z kilku stanowisk. Obecnie gatunek ten znacznie rozszerzył swój zasięg i staje się dość pospolity. Centrum występowania tygrzyka to rejon Morza Śródziemnego. W ostatnich latach obserwuje się wyraźną ekspansję tego gatunku w Europie i pojawianie się w rejonach, w których dotychczas nie występował. Interesujące, że wraz z opanowywaniem nowych obszarów tygrzyki pojawiają się również w nowych, nietypowych dla siebie środowiskach. Typowym biotopem tygrzyka są nasłonecznione, wilgotne łąki, na których występuje nawet w stosunkowo dużym jak na pająki zagęszczeniu. Ostatnio jed­nak tygrzyki spotyka się również na suchych murawach, nasłonecznionych zbo­czach, a nawet w przydomowym ogródku.

Pytanie w jaki sposób stosunkowo mało ruchliwemu gatunkowi udało się w dość krótkim czasie opanować tak znaczne obszary pozostaje nadal otwarte. Przypuszcza się, że jedną z przyczyn mogło być bierne przenoszenie kokonów zawierających młode pajączki przez wezbrane podczas wiosennych roztopów rzeki. Stwierdzono również, że młode tygrzyki mogą być przenoszone przez prądy powietrzne. Niewykluczone, że ekspansja tygrzyka pozostaje w związku z ogólnym ociepleniem klimatu w Europie.

Wpis archiwalny z 2004r.

F: mirey2222 / pixabay

Ilona to autorka i ekolog, absolwentka studiów z dziedziny ochrony środowiska. Jako wegetarianka z pasją do roślin, w szczególności do swojej kolekcji monster, i kundelkiem Waflem u boku, Ilona pisze inspirujące i naukowo poparte artykuły. Jej teksty oferują praktyczne rady i spostrzeżenia na temat zrównoważonego życia i wpływu na środowisko. 🌱🐾